Câu “Đất thiếu trồng dừa, đất thừa trồng cau” mang hai tầng ý nghĩa: một là kinh nghiệm trồng trọt thực tế dựa trên nhu cầu đất đai, và hai là ý nghĩa ẩn dụ về sự ưu tiên giữa điều thiết yếu và điều phù phiếm. Về nông nghiệp, câu này gợi ý trồng dừa trên đất thiếu thốn để có sản phẩm thiết thực, còn đất dư dả thì có thể trồng cau làm cảnh.
Ý nghĩa nông nghiệp
Đất thiếu trồng dừa: Dừa là loại cây dễ trồng, có thể giúp nông dân có nguồn thu nhập và lương thực trong hoàn cảnh đất đai kém hoặc ít ỏi.
Đất thừa trồng cau: Cây cau thường được trồng làm cảnh, tạo bóng mát hoặc dùng trong các dịp lễ nghi. Do đó, người có đất rộng, không quá thiếu thốn có thể trồng cau để làm đẹp cảnh quan, thay vì chỉ tập trung vào cây lấy sản phẩm thiết yếu.
Ý nghĩa ẩn dụ
Thiếu thốn (dừa): Ám chỉ những nhu cầu cơ bản, thiết yếu trong cuộc sống. Khi đang gặp khó khăn, cần tập trung vào những gì mang lại lợi ích thiết thực trước.
Thừa thãi (cau): Ám chỉ những thứ có thể xem là “xa xỉ”, không thiết yếu, hay còn gọi là những điều “phù phiếm”. Khi đã đủ đầy, người ta mới có thể dành thời gian, tâm trí và nguồn lực để theo đuổi những thứ khác ngoài nhu cầu cơ bản.
Tóm lại, câu này vừa là một lời khuyên về cách canh tác phù hợp với điều kiện đất đai, vừa là một lời khuyên về thái độ sống, rằng nên ưu tiên giải quyết những nhu cầu thiết yếu trước khi nghĩ đến những thứ xa hoa hơn.